Korenwindmolen

De korenwindmolen lag in Sint Anna ter Muiden op de locatie van het latere perceel A 62.

Ligging

10 mei 1647:

• een coornwintmolen ...
• staende op stadscheijnsgrond
• nevens een rijwech ende
• die ande zuudsijde die strect vande hoochstrate voorbij bij de huijse van Steven van Rentergem,
• ende dat ande westsijde, ende voor is voorbij de hofstede van Andries vande Broucke,
• ende die ande oostsijde naer de polder van den Gouverneur,
• immers beyden tusschen beijden de voorn twee hofsteden

30 juni 1654:

• coorn wint molen staende op de selve meulen ter jurisdictie deser stede op cheijnsgront...

27 december 1723:

• een korenwintmolen met alle zijne gereetschappen, steenen, draeijende werck...
• immers soo als deselve jegenwoordigh bij den acceptant wort gebruickt...
• gestaen op chijnsgront,
• oost de strate, en schuere van den ontfanger Hernij,
• west tegen het lant of erve van den burgemr Boudewijn Scheers,
• zuijdt tegen de Antwerpstrate,
• en noort tegen den hof van onf: Hernij.

27 mei 1744:

• een koorenwintmoolen...
• staende op stadtschijnsgront,
• west tegen het lant off erve van den out burgemr Romanus van den Ameele,
• oost en noort de straete,
• en zuijt de Aentwerpstraete,

Eigenaren

• Tot 10 mei 1647: Cathalijntje Pauwels, wed. Lieven van Rentergem.
• Vanaf 10 mei 1647: Christiaen de Deckere, molenaar te Jabbeke.
• Tot 28 juni 1654: Christiaen de Decker molenaer te Jabbeke X Janneke van Rue.
• Vanaf 28 juni 1654: Michiel van Ackeren (geregistreerd 30 juni 1654).
• Tot 16 april 1659: Clasijntje Rubbens wed van Michiel van Ackere en kinderen.
• Vanaf 16 april 1659: Hendrick van Calenberg schepen van Oostburg
• Tot voor 1670: Wed. Hendrick van Callenberghe (helft).
• Vanaf voor 1670: Jasper Bouckaerts molenaar te Sint Anna ter Muiden (helft)
• Tot 30 mei 1670: Adriaen Tersteijn X Mari van Calenberghe
• Vanaf 30 mei 1670: Jasper Bouckaerts molenaar te Sint Anna ter Muiden (1/6 deel erbij en daarmee 4/6)
• Op 30 mei 1670: Jannes en Cathelientien kinderen van de voorn: van Calemberghe (2/6 deel)
• Tot 14 april 1679: Johannes van Calenbergh te Oostburg, Wilhelmus Tersteijn wed. Cathalijntjen van Calenberg (1/3 deel_
• Vanaf 14 april 1679: Wed. Ferdinand Hallij (1/3 deel en daarmee het geheel).
• Voor 1723: Franscintie Piceurs wed. Joachim Asseel en Salomon de la Va.
• Voor 1723: Jacob Asseel fs Joachim, X Catharina Carlier
• Tot 27 december 1723: Francois Asseel.
• Vanaf 27 december 1723: Jacob Asseel, molenaar en meester metselaar.
• Tot 29 november 1724: Jacob Asseel, molenaar en meester metselaar X Matie Pauwels
• Vanaf 29 november 1724: Jacobus de Bels fs. Rogier X Pieternelle Smis wed. Jan de Vuijst.
• Tot 16 oktober 1732: Erven Jacobus de Bels X Pieternelle Smis.
• Vanaf 16 oktober 1732: Jan Andriessen, timmerman in de Seijsstraet te Middelburg
• Tot 27 mei 1744: Jan Andriessen woonende bij Middelburg in Zeelant
• Vanaf 27 mei 1744: Jan Philips Haleween

Vermeldingen

RAZvl 472

• 3 jan 1640:
  comp Gillis Ketele fs Jacob ende Janneke Weijbos zijn huisvr verkopen aan Ferdinande de Bacquere een coornwintmolen... op t lant van de kercke van Sluijs...

• 10 mei 1647:
  comp Cathalijntje Pauwels, wed van Lieven v Rentergem overleden binnen Sluijs sulcx eijgenaeresse bij coope ende overneminghe van Gillis Ketele van de naerschreven coornwintmolen ... verkoopt aan Christiaen de Deckere molenaar wonende binnen Jabbeke ten desen present een coornwintmolen ... staende op stadscheijnsgrond nevens een rijwech ende die ande zuudsijde die strect vande hoochstrate voorbij bij de huijse van Steven van Rentergem, ende dat ande westsijde, ende voor is voorbij de hofstede van Andries vande Broucke, ende die ande oostsijde naer de polder van den Gouverneur, immers beyden tusschen beijden de voorn twee hofsteden [...] gelijxe bij Andries Gurnaij is gebruijct geweest [...]
• 30 junij 1654: comp Christiaen de Decker molenaer woonende tot Jabbeke ende Janneke van Rue sijne huijsvr verklaren dat zij hebben verkocht op 28 junij 1654 aen Michiel van Ackeren wonende alhier ter stede ... seker coorn wint molen de compten gecompeteert hebbende bij coope jegens Catelijntje Franssen wed v Lieven van Rentergem staende op de selve meulen ter jurisdictie deser stede op cheijnsgront...

RAZvl 473

• 16 april 1659:
  comp Hendrick van Calenbergh woonende tot Oostburg verklaart schuldig te wezen aan Clasijntgen Rubbens wed van Michiel van Acker 1400 carolusguldens... onderpand seeker coren wintmolen staende ter jurisdictie deser stede over coop van welcke dese schult gesproten is...
• 16 april 1659:
  comp Clasijntje Rubbens wed van Michiel van Ackere voor haarzelf en haar kinderen te hebben verkocht aan Hendrick van Calenberg (schepen van Oostburg)... seker coorenwintmolen de compt: competerende bij coope gedaan jegens Christiaan de Decker gestaen ter jurisdictie deser stede
• 30 meije 1670:
  comp Adriaen Tersteijn ende Mari van Calenberghe sijne huisvr verkopen aan Jasper Bouckaerts molenaar alhier een gerechte derde part in de helft van den koorne wint molen soo als deselve jegenwoordich bij den acceptant gebruict wordt, staende op St Anne voorn, daervan de helft is competerende den voorn acceptant bij coope jegens de wed van wt Hendrick van Callenberghe ende de restaerende twee sesde parten Jannes en Cathelientien kinderen van de voorn: van Calemberghe uitten hoofde van hunne moederlijke successie... vrij suijver ende onbelast behoudens den laste van 2 ponden vlms gaende uijt den geheelen molen naementlick 1 pond vlms over den groten cheijns ende 1 pond vlaems van der wijnt...
• 14 april 1679:
  comp Johannes van Calenbergh woonachtich binnen Oostburg over zichzelf als over Wilhelmus Tersteijn in huw gehadt hebbende sijn comparants suster Cathalijntjen van Calenberg bekennen vercocht te hebben aen de wed van Ferdinand Hallij [= Francijnke Peceu]... een gerechte derde part in den koorenwintmolen staende binnen deser stede waervan de acceptante de twee resterende derde parten in eijgendom sijn toekommende...

RAZVL 478

• fo 162, 27.12.1723:
  comp Francois Asseel, jonghman, woonende binnen den dorpe van Groede, in competenten ouderdom van jaren, heeft verkocht aen zijn broeder Jacob Asseel, molenaer en meester metselaer, wonende te desen stede... de helft van een korenwintmolen met alle zijne gereetschappen, steenen, draeijende werck... immers soo als deselve jegenwoordigh bij den acceptant wort gebruickt... gestaen op chijnsgront, oost de strate, en schuere van den ontfanger Hernij, west tegen het lant of erve van den burgemr Boudewijn Scheers, zuijdt tegen de Antwerpstrate, en noort tegen den hof van onf: Hernij.
  Competerende de vercooper, nevens sijnen voorn broeder Jacob Asseel de voorn geheele koren-wint-molen als hiervooren te samen. Eerst de eene helft bij overlijden van hare grootmoeder Franscintie Piceurs bevoorens in huw geweest zijnde met Joachim Asseel en laestelijck met Salomon de la Va. Ende de wederhelft bij den overlijden van Jacob en Jan Asseel fs Francois, alles na doode van hunne vader en moeder, Jacob Asseel fs Joachim, ende Catharina Carlier, hebbende te vooren de selve molen toebehoort aen Jasper Bouckaert en de weesen wt Hendrick van Kalembergh, ider voor de helft volgens erffenisse dd 21 sep 1669, en daer te vooren de geheele molen aen den selven Hendrick Kalemberg bij coop van Clasintie Rubbens wed Machiel van Ackeren dd 16 april 1659, welcken Michiel van Ackere deselve heeft gecompeteert bij cope van Christiaen de Decker dd 30 juni 1654, die tselve hadde bij coope van Cathalintie Pauwels wed Lieven van Rentergem, bij overneminge van Gillis Ketels dd 10 meij 1647, conform welcke laeste erffenisse de voors koren-wint-molen is belast eerst met 1 pond vlms sjaers met recognitie van de wint die men gelt aen de ho:mo: heren staten generael ten comptoire van sgrave domeinen binnen Sluijs,
  Ende verder nogh 1 pond vlms sjaers over de cheijns van de erve daer de molen op staet ten profijte deser stede. Beide prima Meije.
  Zijnde desen coop geschiet over de voors helft voor 103 ponden vlms te betalen eerst met 73 ponden vlms aen hunne oom maternel mr Frederik Carlier schoolmr en voorzanger inder Groede tot voldoeninge per reste van een obligatie, dewelcke hij comprt vercooper Francois Asseel als nogh schuldigh staet aen den selven zijn oom mr Frederik Carlier...
• fo 169, 29.11.1724:
  comp Jacob Asseel, molenaer en mr metselaer met zijne huisvr Matie Pauwels verkopen aan Jacobus de Bels fs Rogier voor hemzelf en zijn huisvr Pieternelle Smis, laest wed van Jan de Vuijst woonende alhier, een koren-wint-molen [beschrijving, zie acte 27.12.1723]...
  Zijnde dese coop geschiet voor 422 ponden 10 schell vlms contant

RAZVL 479

• fo 13, 16.10.1732:
  snamiddags comp Cornelis Deckers out burgemr en schepen te Sluijs gemachtigde van Rogier de Bels en sijn vrouw Maria Vermaire als hoir van sijn broeder wt Jacobus de Bels, wednr van wt Pieternella Smis, bevorens wed van Jan de Vuijst...;
  item Romanus van den Ameele schepen deser stede, en Pieter de Vuijst als voogden der weesen Pieternella en Jacobus de Vuijst, kinderen van voorschr Jan de Vuijst en Pieternella Smis... hebben verkocht aan Jan Andriessen, timmerman in de Seijsstraet te Middelburg... een koornwintmolen staende op stadtschijnsgront, west tegen het lant van de burgemr Boudewijn Scheers, oost en noort de strate, en zuijt de Antwerpstrate, de voors Jacobus de Bels competerende bij koope van Jacob Asseel...
  welke koop is geschiet voor 1100 carolijguldens te betalen aan de erfgenamen van Janna Fiers ter concurrentie van het verbant...
  stadschijns van 6 gulden sjaers en graverente over t regt van de wint a 8 gulden sjaers.

RAZVL 474

• 27 mei 1744:
  comp Jan Andriessen woonende bij Middelburg in Zeelant verkoopt aan Jan Philips Haleween, borger deser stede... een koorenwintmoolen... staende op stadtschijnsgront, west tegen het lant off erve van den out burgemr Romanus van den Ameele, oost en noort de straete, en zuijt de Aentwerpstraete, den voorn Jan Andriessens competerende bij koope van dhr Cornelis Deckaerts, out burgemr ter Sluijs, als gemachtigde van Rogier de Bels, en sijn vrouw Maria Vermaire als erfgenaam van sijn broeder wt Jacobus de Bels, weduwnr van Pieternella Smis, bevorens wed van Jan de Vuijst;
  item de voorn heer Romanus van den Ameele en Pieter de Vuijst als voogden der weesen Pieternella en Jacobus de Vuijst, kinderen van wt Jan de Vuijst en Pieternella Smis, breeder vermelt in den erfbrief alhier gepasseert den 16 okt 1732... welke koop is geschiet voor de somme van 875 gulden off 145 ponden 16 schell en 8 grooten vlms...
  de molen gehypotequeert ten profijte van de erfgenamen van juffrouw Johanna Isaacs, weds? van de wateringe groot geweest in capitael 1100 guldens waarvan volgens de erffbrief 600 gulden is betaald... de resterende 300 gulden tegen 4 en een half per cent sjaers...
• 27 mei 1744:
  comp Jan Philip Halewin heeft verkocht aan Guillaume de Bluedts, meerderjarige jonkman, wonende te Isendijk een koorenwintmolen... alhier staende op stadtschijnsgront, west tegen etc... de voorschr Halewin competerende bij koope van Jan Andriessen, timmerman woonende bij Middelburg in Zeelant...
  voor de somme van 1000 gulden...
• 27 maart 1754:
  comp Guillaume de Bludts wonende te Isendijke heeft verkocht aan Jan van Nieuwenhuijse woonende te deser stede, een koornwintmoolen staende op stadschijnsgrond, west tegen het land ofte erve van Jacobus vd Ameele, oost en noord de straate en zuijd de antwerpstrate, de voors de Bludts competerende bij koope van Jan Philip Halewijn dd 27 meij 1744... en is de koop geschiet voor 540 guldens off 90 ponden vlms, te weten 420 guldens of 70 ponden vlms voor de moolen en het vaste goed, en 120 gulden of 20 ponden vlms voor de losse goederen...

RAZVL 480

• 21.11.1761:
  comp Johannes de Cloet meestermolenaar binnen dese stad en zijn huisvr Maria Scheers, die eerst wed was van Johannes van Nieuwenhuizen verklaren schuldig te wezen aan Johannes Noorthoek oudschepen van Sluis 450 gulden tegen 4 procent... onderpand een koornwintmolen gelegen west tegen het erf van Jacobus vd Ameele, oost en noort de strate en zuid de Antwerpstrate...
• 6.11.1782:
  Schepen Johannes de Cloedt en sijn vrouw Maria van Dale verkopen aan Hendrik Wens wonende in Cadzand
  1- een koornwintmolen met alle sijne gerechtigheden mitsgaders alle de losse goederen en draijentwerk, mitsgaders eenen nieuwen asch en twee roeden die aan deselve thands leggen en daarin moeten geplaatst werden, voorts schalen en gewigten...
  den selven molen alhier staande op stadschijnsgront, west tegens het land off erve van Johannes Francois Oonoff te vooren Jacobus van den Ameele d’oude en daarna Johannes Bastinck, oost en noort de strate, en zuijt de Antwerpstrate, de voorschr schepen Johannes de Cloedt gecompeteert hebbende als in huw geweest met sijnen vorigen huisvrouw Maria Scheers, dewelke weduwe was van Jan van Nieuwenhuise die deselve hadde bij koope van Guilliaume de Bludts dd 27 maart 1754,
  sijnde dese molen belast eerst met eenen stadtschijns van 6 guldens sjaars en sgraverente over het recht van de wint a 8 guldens sjaars
  2- Een huis, schuure, stallinge met ontrent 200 roeden erfflant... voorhoofdende aan de Hoogstraat, agterwaarts streckende aan de stadtswaterganck, ten zuijtoosten de Antwerpstrate en ten noortwesten de schuure en erve van Jacobus Naeije, belast nu int geheel met eene rente van 2 schell 3 gr vlms aan de kerke deser stede... hebbende dit huijs etc de verkoper gecompeteert in voegen als hier boven van den meulen staat vermelt, met dese veranderinge nogthans dat Johannes van Nieuwenhuijse hetselve hadde bij kope van Joannes du Burck en sijne vrouwe Susanna Martin als getransporteert in date 29 januarij 1755,
  welke koop is geschiet voor het geheel 600 ponden vlms, eerst met 300 ponden vlms contant tegen 4 procent sjaars... den heer predikant als schieter van de hiervoren genoemde gerede paijen

Bronnen

• RAZvl 472: Zeeuws Archief, RAZvl inv.nr. 472
• RAZvl 473: Zeeuws Archief, RAZvl inv.nr. 473
• RAZvl 474: Zeeuws Archief, RAZvl inv.nr. 474
• RAZvl 478: Zeeuws Archief, RAZvl inv.nr. 478
• RAZvl 480: Zeeuws Archief, RAZvl inv.nr. 480