Marktplein 1

Marktplein 1 is een huis aan het Marktplein van Sint Anna ter Muiden. Volgens de muurankers is het gebouwd in 1657. In 1832 lag het op perceel A 76.

Herberg De Witte Leeuw

Vroeger stond dit pand bekend als de Witte Leeuw. Het was een herberg. In 1657 is deze herberg herbouwd, nadat deze tussen 1643 en 1657 was opgeheven, mogelijk als gevolg van de stadsbrand van 1650.

In de gevel van het huis zijn nog twee leeuwenkopjes te vinden, die herinneren aan de vroegere naam van dit pand.

Ligging

9 mei 1657:

• seker erve sijnde de erve daer voor desen de witte leeu op gestaen heeft
• gelegen binnen deser stede aen de westsijde vant pleijn

15 augustus 1658:

• seker nieuw getimmerd huijs staende op eygen erve
• op de westsijde van de plaetse deser stede
• t huijs van Noe Quadran (sic) aende noortsijde
• streckende d’erve achterwaerts tegen aen d’erve van Michiel van de Broucke aende oostzijde,
• en de wed Jordaens aende zuijtsijde

9 juli 1664:

• een huijs ende schuijre met den erve
• gelegen op de suijtwestsijde van de plaetse,
• abouterende op t suijteijnde de erve toebehorende juffr de wed van dhr Maerten Jordaens,
• op de westsijde en de noorteijnde St Annestrate
• ende op de oostsijde de plaetse deser stede.

Eigenaren

Kaart van 1728 met het perceel van Jacob van der Straten

• Tot 13 mei 1643: Jaques Hallinck burgemeester X Mayken Maes, Cornelis Maes X Catelina Panten.
• Vanaf 13 mei 1643: Andries Mattheus.
• Tot 9 mei 1657: Andries Mattheus wezen.
• Vanaf 9 mei 1657: Charel de Nut.
• Op 15 augustus 1658: Carel de Nut X Marye Plancke.
• Op 9 juli 1664: Carel de Nut X Marye Plancke.
• 1728: Jacob van der Straten (X Cristina de Nut, kleindochter van Carel).

Bewoners

• Op 13 mei 1643: Robbert Grimmelbé.
• Twintigste eeuw: Oude burgemeesterswoning.

Vermeldingen

RAZvl 472

• 13 meije 1643: comp Jaques Hallinck burgemr deser stede en Mayken Maes zijn huisvrauwe, oock Cornelis Maes met Catelina Panten zijn huisvr verkopen aan Andries Mattheus te desen present een huijze ende erve wesende een herberge genaemt de Witte Leeuw met sijn stallinge, schueren etc binnen deser stede... tegenwoordich bewoont wordt bij Robbert Grimmelbé...
• 9 mei 1657: comp Jan Claesen voogt van de minderj weesen van Andries Mattheus heeft verkocht aan Charel de Nut seker erve sijnde de erve daer voor desen de witte leeu op gestaen heeft gelegen binnen deser stede aen de westsijde vant pleijn voor de somme van 39 ponden 6 schell te betalen gereet ende contant edoch dewijl dat de wed: Jacques Hallinck over haer selve ende dhr Johan de Meijer als voogt over de weesen van Cornelis Maes eenige pretentie op deze erve hebben, sal de cooper in handen behouden van dese capitale somme de somme van 18 ponden totdat sij van elcanderen accoort sullen vereent weesen ... was onderteekent Jan Claessen de Brabander ende Charle Deneret? ter presentie van Nicolaes de Puijdt ende Jacques van Vuxeem

RAZvl 473

• 15 aug 1658: comp Carel de Nuet ende Marye Plancke sijne huijsvr verklaren schuldig te zijn aan Aeltgens Beijens 300 carolusguldens
  onderpand seker nieuw getimmerd huijs staende op eygen erve op de westsijde van de plaetse deser stede t huijs van Noe Quadran [sic]aende noortsijde streckende d’erve achterwaerts tegen aen d’erve van Michiel van de Broucke aende oostzijde, en de wed Jordaens aende zuijtsijde...
• 9 juli 1664: comp Carel de Nut ende Marij de Plancke sijne huisvr bekennen schuldich te wesen aen Gijsbrecht de Jonge 235 ponden 30 schell en 4 groten vlms die de compt: schuldich gebleven sijn bij slote van rekeninge van date den 25 maert 1664 ten passeren van desen gesien... tegen 5 procent rente... onderpand een huijs ende schuijre met den erve gelegen op de suijtwestsijde van de plaetse, abouterende op t suijteijnde de erve toebehorende juffr de wed van dhr Maerten Jordaens, op de westsijde en de noorteijnde St Annestrate ende op de oostsijde de plaetse deser stede...

RAZvl 478

• 8.9.1717:
  comp Pieter de Nut en sijn huisvr Elisabeth de Puijt verkopen aan Joris de Mil een huijs, stallinge en eijgen erve, sonder de precise groote daervan te weten, immers soo als het selve huijs jegenwoordigh bij den acceptant wort bewoont, ... aen de westsijde van het pleijn ofte plaetse deser stede tot agterwaerts tegen het stratie genaemt den corten ommeganck, noort het huijs van Noé Quadran nu Christiaen Ameele, lopende als nu tusschen beijden den uijtwegh van de hofstede van den burgemr de Bruijne na de plaetse of pleijn deser stadt, streckende voorts de erve agterwaerts om, en alsoo tegen de erve van Michiel van den Broecke nu Francois Bokelaar aende oostsijde, ende de wed Jordaens nu Jannis Scheers aen de suijtsijde, alles soo gemelt bij seeckere afgelost verbant tot laste van wt Carel de Nut des eersten compts vader in dato den 15 aug 1658, competerende het voors huijs etc voornt den comparant vercoper, als (na gedane afstant van de verdere erffgenamen) aenveert hebbende den geheelen boedel met baten en lasten van meergem sijn vader Carel de Nut, welcken Carel de Nut t’ voors: huijs nieuw heeft doen timmeren, en de voorgem erve met eenige daerop leggende materialen heeft gehadt bij coope van Jan Claessen als voogt van de minderj weese van Andries Mattheeus volgens de letteren van erffenisse dato 9 meij 1657 daer van sijnde, hebbende den selven Andries Mattheeus meergem: eijgen erve met het huijs doenmaels daer op staende, van oudts genaemt de Witte Leeuw, gelijk als nu weder is genaemt, gecompeteert bij coope van Jaques Hallinck en Maijken Maes sijne huisvrouwe, mitsgaders Cornelis Maes en desselfs huisvr Cathalintie Panten volgens de erffenisse dato 13 meij 1643...
• 13.11.1726:
  comp Boudewijn Scheers oud burgemr met procuratie van Jeroon de Gelleke generaliteitsbode, en Johan Aldenhove, beijde wonende in s Gravenhaege als voogden van Adriaen de Mil wees van Johan de Mil en [ni] mede woonende aldaer... zijnde de voorn weese Adriaen de Mil in t gene hierna genoemt gerechtigt voor de helft als erfgenaem van vaders zijde ten sterfhuijse wt Joris de Mil, meerderjarig jongman, den 14 meij 1725 alhier overleden, zijnde een zoon geweest van Joos de Mil en Elisabeth de Puijt.
  Voorts nogh deselven heer Boudewijn Scheers als vader en voogt van zijn zoon Johannis Scheers in zijn voorg huw verwekt bij wt Elisabeth de Nut die dogter was van Pieter de Nut en gemelde Elisabeth de Puijt, de voors Johannis Scheers int geen naers als erffgenaem van s moederszijde geregtigt voor 1/5 part in de wederhelft, off een tiende part int geheel...
  Item Elisabeth de Puijt te vooren wed Joos de Mil, en nu laest van Pieter de Nut als erfgename ten voors boedel, int volgende geregtigt mede voor 1/5 part in de helft of 1/10 int geheel.
  Item Jacobus de Nut nagelaten meerderj zoon wt Pieter de Nut, daer moeder van is voorn Elisabeth de Puijt ook voor 1/10 int geheel.
  En eijndelinghe nogh Pieter Bellink meerderj nagelaten zoon van wt Bartholomeus Bellinck en Johanna Pauwels, welke Johanna Pauwels al mede dogter was van de voors Elisabeth de Puijt, in voorg huw geproc. bij Johannes Pauwels, ook voor 1/10 int geheel, zijnde de naers cooper Jacobus van der Straete als in huw met Christina de Nut, dogter van hierv genoemde Pieter de Nut en Elisabeth de Puijt geregtigt in t resterende vijfde part in de helft van moederszijde en 1/10 part int geheel.
  Welke comparanten hebben verkocht ider voor hun aendeel aen Jacob van der Straete woonende alhier, een huijs, stallinge, packhuijs, nieuwe schuijre, somerhuijsen en alle verdere edificien mitsgaders eijgen erve... immers zo als het selve huijs, erve en al tgeene voors bij den overleden Joris de Mil tot sijn sterfdagh is bewoont geweest, en jegenwoordigh nogh is staende en leggende aende westzijde van het pleijn of plaetse deser stede, tot aghterwaerts tegen het straetie genaemt den corten ommegank, noort het huis van Christiaen Ameele, loopende tusschen beijde den uijtwegh van de hofstede van den out burgemr Jacob de Bruijne na de plaets off pleijn, streckende voorts de erve agterwaerts om, en alsoo tegen de erve van Francois Bokelaar aende oostzijde, en Jannis Scheers aende zuijdzijde, t voorgem huijs genaemt de Witte Leeuw, alles volgens de erfbrieff bij wt Pieter de Nut en Elisabeth de Puijt gepasseert dd 8 sept 1717.. zijnde tgeene aen en ontrent de voors huijsinge ende tsedert den voors tijt is gemeliereert en aengebouwt geschiet bij meergemelde Joris de Mil.
  hebben verkocht binnen deze stadt St. Anne ter Muiden in de herberge de Witte Leeuw op den 27 en 28 julij dezes jaars 1733
  hebben verkocht op 3 april 1736 in de herberge de Witte Leeuw

RAZVL 480

• fo 28, 1.4.1761:
  Adriaan Kleyman schepen van Sluis, als in huw met Elisabeth vd Strate dochter van wt Jacobus vd Strate, in sijn leven oud burgemr van St Anne, en als gemachtigde van hoofdman Jacobus vd Strate wonende Cadzand, en van den oud burgemr Johannes vd Strate, wonende in de polder Bewester Eede, bijde zoonen van dhr Jacobus vd Strate voorn:...
  heeft verkocht op 1 juni 1755 aan Boudewijn Scheers oud schepen deser stad, thans borger binnen Sluis... een woonhuijs en annex houtschuur met 65 roeden eijgen erve... aan de westzijde van het pleijn of plaetse,
• 24.2.1772:
  Boudewijn Scheers [neef van Boudewijn Scheers x Elisabeth de Nut] borger en bierbrouwer binnen Sluijs en zijn huisvr Cornelia Bekaar verklaren schuldig te wesen aan Philippus Scheers schepen te deser stede 150 ponden vlms...
  onderpand desselfs woonhuijs zijnde een herberg genaamt de Witte Leeuw met annex houdschuur, stallinge met 65 roeden erve aan de westzijde het plein of plaatse, agterwaarts jegens het straatje den korten ommegang, noort den uitwegh van de hofstede van Jacobus vd Ameele, zuyd d’erve van de wed Johannes Scheers en dhr Francois Bokelaar
• 28.2.1775:
  Boudewijn Scheers coopman te Sluijs, verkoopt aan sijne broeder Philippus Scheers schepen deser stede een woonhuijs met annexe houdlogie stallinge en erve van ouds genaamt den Witten Leeuw... met een erve van 56 roeden ... abouterende voren ten oosten aen de pleijne off plaatse van St. Anne ter Muijden en den cooper sijn huijs en erve, west aan het straatje genaamt den Corten Ommegank, zuijd de erve van den coper en die van dhr Francois Bokelaar, en noort de stadstrate... voor 700 carolijguldens contant betaald...
• 20.10.1779:
  Jacobus van den Ameele d’oude met machtiging van de erven van Philippus Scheers in leven schepen deser stede ... verkoopt samen met Johannes Scheers fs Boudewijn op 10 sept 1779 aan Francois Bookelaar schepen deser stede, een huijs, stallinge en erve staande en gelegen binnen dese stad van ouds genaamt de oude Brouwerie en aldaar op de plaatse oft plain, abouterende ten oosten en zuijden jegens de erve van den acceptant, en van westen jegens de erve van het huijs de Witte Leeuw, voorhoofdende ten noorden aan de gesegde plaatse of plain, belast met eene stadscheijns van 14 schell vlms sjaars... koop is geschiet voor 10 ponden vlms contant
• 20.10.1779:
  Jacobus van den Ameele d’oude met machtiging van de erven van Philippus Scheers in leven schepen deser stede ... verkoopt samen met Johannes Scheers fs Boudewijn op 10 sept 1779 aan den hooftman Adriaan Plasschaart wonende te St Anne ten Vrijen, een woonhuijs met annexe houtlogie, stallinge en erve van ouds genaamt de Witten Leeuw, abouterende voren ten oosten aan de plaine of plaatse, west aan het straatje den korten ommegank, zuijd de erve van de Brouwerie en die van schepen Francois Bokelaar en ten noorden de stadsstrate, welke koop is geschiet voor 100 ponden vlms contant
• 19.9.1781:
  Francois Bokelaar president schepen deser stede heeft verkocht aan hooftman Adriaan Plasschaart wonende te St Anne ten Vrijen een huijs stallinge en erve genaamt de Brouwerie op de plaetse of plain, abouterende ten oosten en zuijden jegens de erve van de verkoper en van westen jegens het huis en erve den Witten Leeuw voorhoofdende ten noorden aan de gesegde plaatse oft plain

Bronnen

• RAZvl 472: Zeeuws Archief, RAZvl inv.nr. 472
• RAZvl 473: Zeeuws Archief, RAZvl inv.nr. 473
• RAZvl 478: Zeeuws Archief, RAZvl inv.nr. 478
• RAZvl 480: Zeeuws Archief, RAZvl inv.nr. 480
• 1728: Kaart 1728