Hoge huis: verschil tussen versies

Uit Sint Anna ter Muiden
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
 
(10 tussenliggende versies door 2 gebruikers niet weergegeven)
Regel 1: Regel 1:
−
Het '''Hoge huis''' was een [[herberg]] in [[Sint Anna ter Muiden]]. Hier werden in de zestiende eeuw de raadsvergaderingen gehouden. Het heeft gestaan op de plek van het huidige [[Marktplein 11]] op perceel [[A 70]].
+
Het '''Hoge huis''' was het schepenhuis en tegelijkertijd een [[herberg]] in [[Sint Anna ter Muiden]]. Hier werden in de zestiende eeuw de raadsvergaderingen gehouden. Waarschijnlijk heeft het gestaan op de locatie van het latere percelen [[A 70]] (westelijke deel), [[A 71]] en [[A 72]].  
 
==Ligging==
 
==Ligging==
−
<googlemap lat="51.31507" lon="3.364236" type="satellite" zoom="18">
+
<googlemap lat="51.314751" lon="3.36422" type="satellite" zoom="17" height="325">
 
51.314835, 3.364246, [[Hoge Huis]]
 
51.314835, 3.364246, [[Hoge Huis]]
 
</googlemap>
 
</googlemap>
Regel 11: Regel 11:
 
* ende metten oosthende aan haerlieder zelfs huusingen daer de capelaen wuent
 
* ende metten oosthende aan haerlieder zelfs huusingen daer de capelaen wuent
 
==Vermeldingen==
 
==Vermeldingen==
 +
Blijkbaar moesten er in 1534-1535 fikse reparaties uitgevoerd worden aan het Hoogehuus.
 +
 +
===Rekenkamer Rijsel 36557===
 +
* fo 14 vo tot 16
 +
<br>'Betaelt Gheeraert van Ghendt, temmerman, over zekere temmeraige bij hem ghemaect ende ghelevert an tvoorseyde scepenhuus deser stede te wetene: eerst over tmaken ende leveren van een nieu schaerghebint styl, groot ende lanc naer den heesch vanden wercke; noch een cruuce ant voors: schaerghebindt staende upden zoldere commende alzo upwaerts toter upperste fillieringhe [vliering?].
 +
Een strijchout inde middel vander camere omme tvoorseyde huus daermede te bindene, noch een ghordinghe an deen zijde vanden zelve huuse lanc 18 of 20 voeten. Een groote balcke upden ondersten middelzolder van 10 dumen int vierkante; noch voorseyde twee balcken up de voorcamere ende an elc hende vanden balcken ghemaeckt met sluetels bedraghende al tsamen... 4 ponden 10 sch.'
 +
'Betaelt den voorn: Gheeraert van Ghendt temmerman, over dat hij ghemaect ende ghelevert heeft een ander balcke ligghende onder den middelzolder vanden zelven huuse, noch van twee cruusbanden, streckende toter upperster fillieringhe vanden upper zoldere; ende van dat hij voorzien heeft alle de veinsters vanden zelve huuse staende an de strate, ende gheghort den upperzoldere, zo dat hem besteit was byder voorseyder Wet vander Mude in taswercke, bedraghende als blict bij quitancie 2 ponden 14 sch.'
 +
 +
<br>‘Betaelt Adriaen Reymerssone Loys, groufsmit, over dat hij ghemaeckt heeft ende ghelevert
 +
- CL vier mite naghels gheoorboort an tselve werc 2 sch
 +
– CXXV twee mite naghels 10 d.g.
 +
– noch 400 zolderysere 12 d.
 +
– 400 latijsere 6 d.g.
 +
– 200 luucijsere 5 d.g.
 +
– noch 16 creneelnaghels 8 d.g.
 +
– noch bij hem ghemaeckt ende ghelevert diversche hanckers, honnasten, spandenn bueghels, groote naghelen omme de balcken, weghende al tsamen 127 pond...’
 +
 +
 +
<br>‘Betaelt Jan Beerbloc, metsenare, over acht daghen bij hem gewrocht anden noortmuer vanden voornomden huuse ende de balcgaten ghestopt, alle de schueren van den zytmueren voorsien, , die binnen den zelven huuse quaet bevonden waren, ende de voornomde mueren al verwit, te 10 d.g. sdaechs, comt 6 sch 8 d.g.’
 +
 +
<br>‘Betaelt Pieter de Cokere metsenaerscnape, over dat hij de voornomden Jan als cnape int voors: werc ghedient heeft, ghelicke acht daghen te 5 d.g. sdaechs, comt  3 sch 4 d.g.’
 +
 +
<br>‘Betaelt Lieven Weytins over drie hoet calcx bij hem ghelevert int voors: werck te 10 d elc hoedt, comt 2 sch 6 d.g.’
 +
 +
<br>‘Betaelt Pieter de Kehem over 4 hoet calcx bij hem ghelevert ant voors. werc, te 10 d. elc hoedt, comt 3 sch 4 d.g.’
 +
 +
<br>‘Betaelt den coorendraghers over tdraghen vanden voors. 7 hoet calcx met tsturgelt [stortgeld] 7 d.g.’
 +
 +
<br>‘Betaelt voor drie carren bruchs (Brugs) zandt gheemployeert an tvoorn: werc te 4 d.g. elcke carre, comt 12 d.g.’
 +
 +
<br>‘Betaelt Adriaen de Clerc, tegheldeckere, over zijn occupacie dat hij met twee cnapen ghewrocht ende ghedect heeft tegeldack vanden voorseyden schepenhuuse, den meester te 12 d. sdaechs ende de cnapen te 6 d.g. sdaechs... 4 sch. gr.’
 +
 +
<br>‘Betaelt Adriaen Patricx, scipman, over twee hoet calcx bij hem ghelevert ende verwrocht int decken vanden zelven scepenhuse, metsgaders 2 d.g. over tdraghen vanden zelve calcke, dus hier voor al 18 d.g.’
 +
 +
 +
 +
===Janssen===
 
* 1553: De kerk van Sint Anna ter Muiden ontving jaarlijks een pacht van f21 voor de ''huusinghe ende herberghe ghenaempt thooge huus staende ter Ouder mude''.
 
* 1553: De kerk van Sint Anna ter Muiden ontving jaarlijks een pacht van f21 voor de ''huusinghe ende herberghe ghenaempt thooge huus staende ter Ouder mude''.
−
* 1567: ''No. lxxiiij. Adriaen de Vos heeft in pachte een plaetse van landen metten huuse ende herberghe daervp staende ende es ghenaemt t groot huus ofte hooghe huus, ligghende ende staende binder cuere ende scependom[m]e van der mude zuutoost van der kercke - tusschen sint anne strate ande noortsijde, Laurens Zoetaert ouer adriaen f 9 simoen van praet lant ande zuutsyde, strekende metten wethende ande hoochstrate ende metten oosthende aan haerlieder zelfs huusingen daer de capelaen wuent, ende es tlant dat joncheer nicolaes sedelyn der kercke gaf, midts xlii sch. par. die de kercke van te vooren daervp hadd''. Het hooghuis, zijnde het gebouw, waarin de stedelijke Raad vergaderde, waarschijnlijk hoog opgetrokken met eene puije, waarin tevens herberg gehouden werd, behoorde dus aan de kerk en stond op den hoek nevens de tegenwoordige school en het stadhuis, met welke het toen denkelijk één groot gebouw uitmaakte.  
+
* 1567: ''No. lxxiiij. Adriaen de Vos heeft in pachte een plaetse van landen metten huuse ende herberghe daervp staende ende es ghenaemt t groot huus ofte hooghe huus, ligghende ende staende binder cuere ende scependom[m]e van der mude zuutoost van der kercke - tusschen sint anne strate ande noortsijde, Laurens Zoetaert ouer adriaen f 9 simoen van praet lant ande zuutsyde, strekende metten westhende ande hoochstrate ende metten oosthende aan haerlieder zelfs huusingen daer de capelaen wuent, ende es tlant dat joncheer nicolaes sedelyn der kercke gaf, midts xlii sch. par. die de kercke van te vooren daervp hadd''. Het hooghuis, zijnde het gebouw, waarin de stedelijke Raad vergaderde, waarschijnlijk hoog opgetrokken met eene puije, waarin tevens herberg gehouden werd, behoorde dus aan de kerk en stond op den hoek nevens de tegenwoordige school en het stadhuis, met welke het toen denkelijk één groot gebouw uitmaakte.
−
* Ommeloper 1577: De kercke van Sint Anne ter Mude inden houck vande Hoochstrate ende Sint Anne strate, t'hooghe huijs daer Jochim Heindrijcx wuendt mette westsijde ande [[Hoogstraat|Hoochstrate]] 26 voeten uutghesleghen, mette oostsijde an Lauwereins Zoetaert naervolghende huijs ende erfve streckende metten noorthende an Sint Anne strate 20 voeten uutghesleghen, 65 roeden.
+
 
 +
===Ommeloper 1577===
 +
* De kercke van Sint Anne ter Mude inden houck vande Hoochstrate ende Sint Anne strate, t'hooghe huijs daer Jochim Heindrijcx wuendt mette westsijde ande [[Hoogstraat|Hoochstrate]] 26 voeten uutghesleghen, mette oostsijde an Lauwereins Zoetaert naervolghende huijs ende erfve streckende metten noorthende an Sint Anne strate 20 voeten uutghesleghen, 65 roeden.
 +
===StAtM 459===
 
* 1578: Joachim Heindricx heift in huere de herberghe ghenaemt het hooghe huus toebehoorende de kercke deser stede voor 3-6-13 (?) comt over de vn penn: 15-4 (?).
 
* 1578: Joachim Heindricx heift in huere de herberghe ghenaemt het hooghe huus toebehoorende de kercke deser stede voor 3-6-13 (?) comt over de vn penn: 15-4 (?).
 +
===GAS 822===
 +
* Kerkrekening 1592-1593
 +
Ontfaen van erve ende vervallen platse daerop ’t auden heeft ghestaen het hoochuus, ende dien de zelve erve ende platse den tyt ten dese Rekeninghe niet versorcht, en heeft gheweest alhier uut Niet
 +
 +
Het Hooge Huis is tussen 1581 en 1592 dus waarschijnlijk verwoest door oorlogshandelingen tussen Staatsen en Spanjaarden.
 +
 +
==Gebruik van het Hoge Huis==
 +
===HQJ p 83, 84===
 +
ca 1537 vertheert ten huuse van Bauwin Adriaenszoone Bauwins, weert in thoochhuus ter ouder mude...
 +
===GAS 667===
 +
* Rekening Heilige Geest 1549
 +
Betaelt Jacop Gheertssone vander Eecke, weert int Hooghehuus ter ouder Mude, van dies bijder wet, helichgheestmeesters, ende andere notabele vertheert was... iiij pond xvj sch
 +
[...]
 +
Dese rekeninghe was ghehoort ende ghesloten bij der protestacie naer costume ten huuse van Jacop Gheertssen vander Eecke, weert int hooghe huus ter ouder mude, tswooensdaechs den xden dach vander maendt van decembr. int jaer 1550, ter presencie van heer Erasmus de Jonghe, priester, vice prochiepape van sint Anne ter Mude, dhr Jan Breydel baillu deser stede vander mude ende waterrechte, Sebastiaen Valentin, burchmeester vander courpse, Pieter de Ceuninck, burchmre van scepenen, Vincent Castele, Joorijs Hendricx, Pieter de Vos, Inghel Aerents, Gillis de Vlieger, Jacop Gheertssone van der Eecke, scepenen, Paesschier Bezant ende meer ander kerckmrs:, Fransoys Cunincx, helichgheest mr:.
 +
===GAS 459===
 +
* 1569 Adriaen de Vos heeft in pachte de herberghe ghenaempt thooghehuus toebehoorende de kercke van St Annen deser stede voor iiij L v sch tsjrs den penninck xvj e    xiij sch vij gr vj m
 +
===GAS 459===
 +
* 1571 Eerst de kercke van St Anne binnen deser stede heeft een herberghe ghenaempt thooghe huus ledich staende, ende galt last in huere iij L x sch tsjrs gt  iij sch vj gr
 +
===GAS 459===
 +
* 1572 tot en met 1580
 +
Joachim Heindricx heift in huere de herberghe ghenaemt het hooghe huus toebehoorende de kercke deser stede voor iij L x sch tsjrs comt over den xden penn:  vij sch
 +
[...]
 +
* 1576
 +
Joachim Heindricx heift in pachte een opene plaetse toebehoorende de kercke van St Anne ligghende voor het hooch huus voor ende es dese ptye begrepen inde pacht vande herberghe fo:j c dus hier  Niet
 +
==Over mr Blasius die verdacht wordt van ketterse prediking==
 +
===RAZVl 471===
 +
* Den 21 Lauwe 67
 +
Informatie ghehoort by beede de burchemrs metgaders Jacob Gheertssen Jacob Hendricx scepenen der stede vander mude oock ter presentie van Joos vander Berghe bailliu der zelver stede int hoochuus aldaer. Ende dat opt rapport by hr Anths van Halle pastoor van St Anne ende Pr Wms aen den zelven bailliu ghedaen van dat een mr Blasius thuusliggende int zelve hoochuus hem zoude binnen der zelver stede vervoordenen te p:kene ende comvocatien te houdene ende dat onder de hoochmesse binnen den zelven hooghen huuse.
 +
 +
* Den voors pastoor ghevraecht op tguendt dies voorschr es hoe dat hem zulx kennelick was wyen hem zulxs hadde ende wat indicien hy daerof hadde zecht dat hy van gheene prekinghe nochte convocatien en weet noch dat hem zulx van nemant gherapporteirt es gheweist. Nemaer wel dat den zelven mr Blasius jeghens zome fgs: zoude ghezeyt hebben wat mact ghyl: inde kerck godt en es gheen bedelare, dat hy oock den zelven mr Blasius tsondachs ghemist inder kercke ende oock zommeghe van zyne prochianen, en eimers den zelven Blasius suspect houdt van heresie. Ghevraecht ende ghebeden dat hy zoude willen verclaersen wye men op zulx als voorsst es best zoude moghen hooren ende ondervraghen ten fyne dat men daerop zoude moghen voorzien ende remedie stellen en heift niet willen eenighe denominatie doen zegghende dat hy den bailliu ghesproken hadde ende van zulx doen adverteren omme dat hy delingent toezicht zoude hebben.
 +
 +
* Pr Wms voorn ghevraecht wat hem kennelick was van trapport by hem ghedaen anden bailliu zecht dat hem daerof niet anders weet dan dat hy vande pastoor verzocht was zulx anden bailliu te zegghen.
 +
 +
* Lauwereijns Luux vrylaet oudt xlv jaeren ondervraecht op tvoorschr verclaerst by solempnelen eede dat mr Blasius hem ghecureirt heeft van een groote ziecte ende inconvenient in zyn kele ende dat hy ghetielen? by hem gheweist heeft. Nemaer dat hy noyut ghehoordt en heift vande zelve mr Blasius dat hy zoude hem vervoorderen eenighe prekinghe vermaninghe ofte conventikelen te doene binnen dese stede ofte yut hooren zegghen twelcke zoude moghen smaken heresie niet meer jeghens hem deposant dan o ? andere nochte andere zegghen ofte doen als een man van eere.
 +
 +
* Franchois Luucx vrylaet in Oostkerckeambocht ende inwonende deser stede oudt lx jaeren ghevraecht by solenmelen eede of hy ghezien of ghehoordt heeft dat mr Blasius hem vernoordert zoude hebben te houdene eenighe convocatien of eenighe prekinghe of vermanninghe zecht dat hy vele by den zelve mr Blasius gheweist heift maer en heift zulx noyut van hem ghehoort niet meer droncken zijnde dan nuchter zo hy hem oock niet en heeft hooren spreken een enige blamatie van de heylighe sacramenten ofte heylighen santen nochte anderssints van hem ghehoort ofte aen hem ghezien dan alle stillichent ghelt een goet man van eere toebehoort.
 +
 +
* Lauwereyns Zoetaert vrylaet oock wonachtich binnen deser stede oudt xl jaeren ghevraecht als vooren by eede verclaerst dat hy dicmael met den zelven Blasius gheweist heift dat hy oock scomp: huuse ghedroncken ende ghegheten heift hem ghezien heift droncken ende nuchtere nemaer heift noyut ghehoort dat hy hem zoude vervoorderen eenichsts te moyene met yemant vermaninghe te doene ofte hem te moyene met den heylighe scrifture yet te zegghene vande vande heylighe sacrementen of santen ende heylighen ofte eenighe predicatie te doene niet wetende wye zyne hoorders zoude moghen wezen.
 +
 +
* Gillis de Lantmetere vrylaet oock wonachtich binnen deser stede item oudt xl jaeren verclaerst by eede dat hy noyut ghehoort heift nochte ghezien dat mr Blasius hem zoude vervoordert hebben eenighe prekinghe vermaninghe ofte leeringhe te doene ofte anderssints hem yet te moyene met uutlegginghe vande heylighe scrifture yet te missegghen vande heylighe sacramenten ofte heylighen, nochte andersints dan zulx alsmen van een goet kersten mensche es ghecostumeert te hooren.
 +
 +
* Adriaen de Vos weert int voorn Hoochuus oudt xxxi jaeren verclaerst by eede dat hy noyut ghehoordt nochte ghezien heift dat mr Blasius hem zoude vervoordert hebben eenighe prekinghe vermaninghe ofte leeringhe te doene onder tghemeente jeghens hem ofte zyne boden nochte dat hy hem zoude vervoordert hebben eenighe prekinghe vermaninghe ofte leeringhe eenichtsints moyen es met de heylighe scrifture noyut ghehoort en heift hem yet missegghende vande heyligen scrifture eenighe blamatie zegghende vande heylighe sacramenten heylighen ofte heylighe kerck.
 +
 +
* Den pastoor heeft verzocht dat men Pr Clayssen Uuterwulghe zoude hooren ende ondervraghen of den zelven mr Blasius jeghens tzelfs Pr Knape die cranck lach ende den pastoor begheert hadde om te biechten niet en zoude gezeyt hebben dat hy de pape niet van doene en hadde ende dat hy hem biechten zoude jeghens Godt almachtich.
 +
 +
* Volghende welck verzouck es den voorn: Pr die int voorn hoochuus was eenwarf ende anderwarf ontboden met den stedebode ome daerop ondervraecht te wesene ende heift gheweighert te commen zendende in antwoorde datmen hem daertoe porren zoude daer hy te rechte stondt.
 +
==Over de moord op Pieter van Doriseele==
 +
===RAZVl 471===
 +
* 16.4.1567
 +
Op 16 april 1567 anscauwet ten huuse van Lauwerijns Zoetaert tdoode lichame van eenen dasscher [korendorser] ghenaempt Pieter die metten zelven Lauwerijns achte daeghen ghewoont hadde ende daer te vooren met Arnoudt Danneelssen, gheboren zomen zeyde te Dorazelle inde prochie van Everghem wyens toename aldaer elcken onbekent es ende was een joncman luttel ofte gheen baert hebbende. Ende wiert bevonden ghequets in syn slyncker arme neffens aen zyn ocsele aldaer hy een wonde hadde zonder meer ende zonder eenighe bulslaghe welcke wonde niet en penetreirde nochtans wiert die ghedeclareirt letale ende doodel: by mre Christiaen La Mote ghesworen chirurgien ende dat daer de groote esfluen? des bloets twelck men zeyde ghedaen te zyne by eenen ghenaempt Pr Vermoor wonachtich te Houcke ten huuze vande weduwe van Jacob Lauwers sdaechs te vooren inden avendt alzo den defunct ende den voorn Pr met meer andere tsamen hadden ghedroncken int hoochuus binnen der zelven stede ende aldaer jeghens elckanderen quastien ghecreghen hadde ende dat den diffunct vooren loopende naer thuus van Lauwereijns Zoetaert daer in woonde es hem den voorn Pr Vermoor ghevolcht ende alsdoen hem ghestoken de zelve wonde met een brootmes ofte snydere zo dat hy daerof ghestorven es ten twaelf hueren in de zelve nacht. Actum den daghe ende jaere als boven present Adriaen de Brune als stedehoudere van Jacob de Muennick hoogbailliu, Jacob Gheertssen ende Inghel Arents, scepenen.
 +
De ghelaghenoten waren Adriaen Deins, Jacob van Ghendt, Hansken Storm, twee cnapen van Fransois Luucx.
 +
Men zoude oock mueghen hooren by informaty Adriaen de Vos weert int hooch huus ende Arnout Danneelssen.
 +
===RAZVl 471===
 +
* 15.5.1567
 +
Informatie ghehoort opde homicidie ghecommiteert inden persoon van Pieter ghezeyt van Doriseele ten verzoucke van Adriaen de Brune bailliu present tgheheel collegie vander stede vander Mude den xven van meye xv c lxvij
 +
 +
* Hans Storm oudt 22 jaren jonckman wonachtich met Arnout Danneelssen binnen deser stede ghevraecht by solempnelen eede op de homicide voors: verclaersdt dat hy op den 15en van april 67 naer paesschen op eenen zondachavendt gheweest es in een gheselscap int hooghe huus deser stede met eenen Willem cousijn vanden daffuncten, Clays Adams, den voorn Pieter van Doreseele, Pieter Vermoor ende twee knapen van Franchois Luucx deene ghenaempt Michiel ende dander Joos zonder te wetene haere byname, ende Adriaen Denijs ende Michiel Zoetaert. Aldaer de voorn Pr deffunct niet wel te vreden zynde dat een knechtken wonachtich inde herberghe ghebrocht hadde een canne waghebaert voor een kanne maersbier dreeghende de kanne naer t knechtkens hooft te werpene ende alzo hy deposant hem zeyde dat hy tzelve niet doen en zoude maer nemen zynen ghelycke wiert den deffunct toornich op hem deposant ende hadde diveerssche woorden thhn:? Nemaer daer wiert pays ghedroncken ende inde handt ghesleghen. Daernaer es de deffunct niet zeer nuchtere wesende en hem noch niet te vreden houdende hebbende altyts onder de tafele ghenouch in meeninghe die opden deposant te werpene hoe wel dat hy anderwart ghenouch hem de handt boot om paeijs te maecken zo dat den deffunct hendelinghe twee snyders nemende in de hant hem deposant dede deysen? midts dat hy niet scerps en hadde over hem tot uuter camere ende tot voor thuus van Lauwereyns Zoetaert tsteken? voor de bailliu diveersche steken te andre...? De diveersche persoonen die dat zachgen? ende thende ghenouch ghestoken hebbende nam hem deposant weder byde handt ende leede hem tot in de voorn herbergh aldaer hy deposant commende zo heeft Jacob van Harpe ende Jacob van Ghendt ontroert wesende hem deposant ontcleet om te ziene of hy deposant niet ghequetst en was doen nam hem den deffunct noch de candelare inde handt willende zyn thooren vreken op diet aen hem trecken zoude zo dat alle de ghelaghenoten ghezaemdel: hem uuten huuse deden ruymen hem volghende zonder dat hy weet hoe verre ende alle wedercommende zynde quam den deffunct wederomme met een stock forcelicke stekende opde duere naer twelcken zynde zommighe ghelaghenoten ghelopen duer dachterduere uuten huuse. Nemaer en weet hy deposant niet wye nochte hoe vele midts dat hy aldaer inde kueken vanden huuse bleef.
 +
 +
* Ten zelven daghe present Jo:Heindricx ende Jacob Heindr scepenen
 +
Clays Adams oudt xxxj jaeren ofte daerontrent breyker [iem die ingewanden uit vis haalt] ter Sluus verclaerst by solempnelen eede dat zondaghe leedt drie weken hy deposant was int hooghehuus met de voorn ghelaghenoten aldaer zeker questie gheresen was tusschen een Hans Storm ghelaghenoot ende den voorn Pr nu overleden ter cause van een kanne wagebaerts die ghebrocht was voor marsbier ende omme dat Pr Barselier daerinne zeer toornich viel? zeijde Hans Storm dat hy liever de kanne betalen zoude dan daer questie omme quame commen zoude ende alzo zy diveersche woorden tsamen hadden ende dat den voor Pr gheenssints te paysieren was wierp Hans Storm een tailloor ende een platteel naer thooft vande voor Pr hem gherakende aen zyn eene hareme [arm] ende Hans voorn begheerende dicmael pays te maecken met Pr nemaer Pr en wilde daertoe niet verstaen dat hendel: beede uut de camere ghelopen zyn zonder dat yemants anders vande ghelaghenoten de questie aen tract? met meer Pr Vermoor dan dandere ende alzo zy buuten huuse hadden gheweist woestelende langhen tyt tusschen licht ende donckere zyn beede tsamen wederome ghecommen al keyvende ende wandt Hans voornoomt bebloet was aen zynen hals zo visiteirde hy deposant den voorn Wm ende dander den voorn Hans hem ontcleenden ende beziende of hy niet ghequetst en was zo zy niet en bevonden ende binnen middelen tyden den zelve Pr altyts toornich wesende ende zonderlinghe omme dat zy maer den voorn Hans zaghen heift hy den voorn Wm met vuisten gheslaghen int haenschyn zonder dat hy hem yet misdede ende den voorn Willem stack hem doe ter dueren uuyt ende alzo liep Pr ten huusen uute ende zyl: sloten de duere zonder datter yemant anders questie jeghens hem hadde ende corts daernaer es den zelven Pr wederghekeert  met een pyckstock ende snydere zo hy doen hoorde zegghen ende quam upde duere steken welcke hy deposant hoorde.
 +
Mids welcken Adriaen de Vos weert heml: ghelaghenoten zeyde jeghens hemlieden die inde vloer stonden daeronder Pr Vermoor een was hy deposant ende Hansken loopt daer achter ende ghy zult hem ghemoeten mids welcken liep Pr Vermoor deerste met een ghetrocken snidere van achter uute den huuse daernaer Wm met een dychaex ende hy deposant hebbende een pyckstock in zyn handt die hem ghegheven was byden weert ende hy deposant volghende dandere twee heeft ghezien den voorn Pr t uusewaerts loopen nemaer en zagh niet midts de duusterheyt of hy ghequetst was ofte niedt ende zy volchden hem alle drie nemaer daerna en heeft niemant van heml: drieen ... hem gheslaeghen nochte gesteken midts dat hy te verre vooren was ende als zy hem ghejaecht hadden tot op thof van Lauwereijns Zoetaert vyndende de poort vanden hove toe zyn weder thuusewaert ghekeert ende alzo zy weder quaemen vraegde hy deposant of Pr Vermoor den voorn Pr nu overleden ghequetst hadde daerop dat hy zeyde ja ick hy hevets ghenouch ende zyn alzo terstondt thuusewaerts ghegaen alle gader ende sanderdachs verstaende dat de voorn Pr overleden was zyn terstondt ghelopen naer Houcke adverterende daerof den voorn Pr Vermoor de welcke present twee scepenen heml ontlesten ende hem tstick annetrack
 +
 +
* Jacob Vlieghere oudt xxix jaeren ofte daerontrent verclaerst by solempnelen eede dat hy gheweest heeft in een ghelach int hooghe huus der stede met de voorn ghelaghenoten over drie weken van zondaghe leet aldaer gheroert es questie tusschen Hansken Storme ende Pr die nu overleden es niet wetende de oorspronc vander questie midts dat hy int eerste van de ghelaghe by heml: niet en ware anders dan hy en voorn Pr altyts sach met zyn handen onder de tafele daerop dat Hans Storm altyts quaet bemoede verzochte menichmael pays ende Pr zeyde altyts t es pays zo langh als ic wil zodat hendel: de zelve Hans wierp den zelven Pr met een tailliore naar tlyf ende synde een tinne platteel zonder dat hy hem gherochte naer twelcke den voorn: Pr nam twee bloote snyders vervolghende alzo Hans Storm die vooren uute huuse liep ende hy daernaer ende wat tyts wech wezende zyn weder ghecommen ontrent de neghenen inden avent hebbende elkanderen byden handt ende wederomme alzo commende zitten an tafele ende zy ghelaghenoten visiteirden den voornoomden Hans of hy niet ghequestst en was zo hy niet en was ander dan de steke was duer rock wambays ende hemde maer niet ghequetst ende alzo zy hem ontcleeden zo begonste den voorn Pr anderwerf de beroerte ende nemende een mottale candelare omme Hans daermede te smyten ofte werpen wiert hem dat belet by de voorn Wm ende alzo scoot den voorn Pr terstondt met twee nact snyders uuten huuse halende een pyckstock ende commende wederome ende vyndende de herberghe toe heeft drie ofte viermael ghesteken op de duere twelck Pieter Vermoor met een bloote snydere, Clays Adams ende Willem Canticie? met een dychaeck hoorende zyn van achter uut den huuse ghelopen nemaer watter buuten ghesciede en weet hy deposant niet midts dat hy biden huuse bleef anders dan corts daernaer de voorn drie persoonen wedercommende Pr Vermoor zeyde dat hy de man te weten Pr ghequetst hadde maer dat hy niet en wiste of hy zeere ghequetst was ofte niet ofte waer dat hy hem de steken ghegheven hadde.
 +
==De paardestal van het Hoge Huis==
 +
===RAZVl 471===
 +
* 24.10.1569
 +
... Voorts zo hebben wy scepenen ten verzoucke vande voorn Jan Oudere ons ghetransporteert van daeren tot int peertstal van thooghehuus daer Adriaen de Vos inne woont... ghearresteert aldaer een tas van haverschooven ende ontrent 25 terweschooven...
 +
==De zolder van het Hoge Huis==
 +
===RAZVl 471===
 +
* 25.10.1569
 +
Comp Cornelis Ruemerecht vrylaat ende inwoonende deser stede stelt in handen van Adriaen de Vos onse poortere al zulcke quantiteyt van terweschoven als de voorn Cornelis heeft ligghende in de schuere van een hofstedeken twelck hy Adriaen in pachte es ghebruuckende noordt vanden kercke.
 +
Voorts noch al zulcke quantiteyt van terwe stroo als den zelven Cornelis Ruemerecht heeft ligghende opde soldere vande hooghenhuuse daer de voorn Adriaen es wonende ende oock zulcke nombre van terrewe gleij als hy Cornelis heeft op de soldere van eender schuere die hy in huere heeft van Mattheeus Marcx...
 +
25 october 1569
 +
==Het Hoge Huis als plaats van bekendmaking==
 +
===RAZVl 456===
 +
* 21.12.1573
 +
Aldus uutgheroepen ende ghepubliert ter bailliu voor thoghehuus t sondaghs naer de hoochmesse den 21en decembris 1573 present de bailliu beede de burchemrs ende Arnout Cornelissen schepen der stede van der Mude bij mij
 +
 
==Bronnen==
 
==Bronnen==
−
* 1553: {{Janssen}}, p. 50
+
* Janssen: {{Janssen}}, p. 50
−
* 1567: {{Janssen}}, p. 58
 
 
* 1577: {{Ommeloper 1577}}
 
* 1577: {{Ommeloper 1577}}
−
* 1578: {{ArchiefStAtM|inv=459}}
+
* StAtM 459: {{ArchiefStAtM|inv=459}}
 +
* RAZvl 471: {{RAZvl|inv=471}}
 
[[Categorie:Herberg]]
 
[[Categorie:Herberg]]

Huidige versie van 11 jan 2014 om 22:37

Het Hoge huis was het schepenhuis en tegelijkertijd een herberg in Sint Anna ter Muiden. Hier werden in de zestiende eeuw de raadsvergaderingen gehouden. Waarschijnlijk heeft het gestaan op de locatie van het latere percelen A 70 (westelijke deel), A 71 en A 72.

Ligging

<googlemap lat="51.314751" lon="3.36422" type="satellite" zoom="17" height="325"> 51.314835, 3.364246, Hoge Huis </googlemap>

1567:

  • tusschen sint anne strate ande noortsijde,
  • Laurens Zoetaert ouer adriaen f 9 simoen van praet lant ande zuutsyde,
  • strekende metten wethende ande hoochstrate
  • ende metten oosthende aan haerlieder zelfs huusingen daer de capelaen wuent

Vermeldingen

Blijkbaar moesten er in 1534-1535 fikse reparaties uitgevoerd worden aan het Hoogehuus.

Rekenkamer Rijsel 36557

  • fo 14 vo tot 16


'Betaelt Gheeraert van Ghendt, temmerman, over zekere temmeraige bij hem ghemaect ende ghelevert an tvoorseyde scepenhuus deser stede te wetene: eerst over tmaken ende leveren van een nieu schaerghebint styl, groot ende lanc naer den heesch vanden wercke; noch een cruuce ant voors: schaerghebindt staende upden zoldere commende alzo upwaerts toter upperste fillieringhe [vliering?]. Een strijchout inde middel vander camere omme tvoorseyde huus daermede te bindene, noch een ghordinghe an deen zijde vanden zelve huuse lanc 18 of 20 voeten. Een groote balcke upden ondersten middelzolder van 10 dumen int vierkante; noch voorseyde twee balcken up de voorcamere ende an elc hende vanden balcken ghemaeckt met sluetels bedraghende al tsamen... 4 ponden 10 sch.' 'Betaelt den voorn: Gheeraert van Ghendt temmerman, over dat hij ghemaect ende ghelevert heeft een ander balcke ligghende onder den middelzolder vanden zelven huuse, noch van twee cruusbanden, streckende toter upperster fillieringhe vanden upper zoldere; ende van dat hij voorzien heeft alle de veinsters vanden zelve huuse staende an de strate, ende gheghort den upperzoldere, zo dat hem besteit was byder voorseyder Wet vander Mude in taswercke, bedraghende als blict bij quitancie 2 ponden 14 sch.'


‘Betaelt Adriaen Reymerssone Loys, groufsmit, over dat hij ghemaeckt heeft ende ghelevert - CL vier mite naghels gheoorboort an tselve werc 2 sch – CXXV twee mite naghels 10 d.g. – noch 400 zolderysere 12 d. – 400 latijsere 6 d.g. – 200 luucijsere 5 d.g. – noch 16 creneelnaghels 8 d.g. – noch bij hem ghemaeckt ende ghelevert diversche hanckers, honnasten, spandenn bueghels, groote naghelen omme de balcken, weghende al tsamen 127 pond...’



‘Betaelt Jan Beerbloc, metsenare, over acht daghen bij hem gewrocht anden noortmuer vanden voornomden huuse ende de balcgaten ghestopt, alle de schueren van den zytmueren voorsien, , die binnen den zelven huuse quaet bevonden waren, ende de voornomde mueren al verwit, te 10 d.g. sdaechs, comt 6 sch 8 d.g.’


‘Betaelt Pieter de Cokere metsenaerscnape, over dat hij de voornomden Jan als cnape int voors: werc ghedient heeft, ghelicke acht daghen te 5 d.g. sdaechs, comt 3 sch 4 d.g.’


‘Betaelt Lieven Weytins over drie hoet calcx bij hem ghelevert int voors: werck te 10 d elc hoedt, comt 2 sch 6 d.g.’


‘Betaelt Pieter de Kehem over 4 hoet calcx bij hem ghelevert ant voors. werc, te 10 d. elc hoedt, comt 3 sch 4 d.g.’


‘Betaelt den coorendraghers over tdraghen vanden voors. 7 hoet calcx met tsturgelt [stortgeld] 7 d.g.’


‘Betaelt voor drie carren bruchs (Brugs) zandt gheemployeert an tvoorn: werc te 4 d.g. elcke carre, comt 12 d.g.’


‘Betaelt Adriaen de Clerc, tegheldeckere, over zijn occupacie dat hij met twee cnapen ghewrocht ende ghedect heeft tegeldack vanden voorseyden schepenhuuse, den meester te 12 d. sdaechs ende de cnapen te 6 d.g. sdaechs... 4 sch. gr.’


‘Betaelt Adriaen Patricx, scipman, over twee hoet calcx bij hem ghelevert ende verwrocht int decken vanden zelven scepenhuse, metsgaders 2 d.g. over tdraghen vanden zelve calcke, dus hier voor al 18 d.g.’


Janssen

  • 1553: De kerk van Sint Anna ter Muiden ontving jaarlijks een pacht van f21 voor de huusinghe ende herberghe ghenaempt thooge huus staende ter Ouder mude.
  • 1567: No. lxxiiij. Adriaen de Vos heeft in pachte een plaetse van landen metten huuse ende herberghe daervp staende ende es ghenaemt t groot huus ofte hooghe huus, ligghende ende staende binder cuere ende scependom[m]e van der mude zuutoost van der kercke - tusschen sint anne strate ande noortsijde, Laurens Zoetaert ouer adriaen f 9 simoen van praet lant ande zuutsyde, strekende metten westhende ande hoochstrate ende metten oosthende aan haerlieder zelfs huusingen daer de capelaen wuent, ende es tlant dat joncheer nicolaes sedelyn der kercke gaf, midts xlii sch. par. die de kercke van te vooren daervp hadd. Het hooghuis, zijnde het gebouw, waarin de stedelijke Raad vergaderde, waarschijnlijk hoog opgetrokken met eene puije, waarin tevens herberg gehouden werd, behoorde dus aan de kerk en stond op den hoek nevens de tegenwoordige school en het stadhuis, met welke het toen denkelijk één groot gebouw uitmaakte.

Ommeloper 1577

  • De kercke van Sint Anne ter Mude inden houck vande Hoochstrate ende Sint Anne strate, t'hooghe huijs daer Jochim Heindrijcx wuendt mette westsijde ande Hoochstrate 26 voeten uutghesleghen, mette oostsijde an Lauwereins Zoetaert naervolghende huijs ende erfve streckende metten noorthende an Sint Anne strate 20 voeten uutghesleghen, 65 roeden.

StAtM 459

  • 1578: Joachim Heindricx heift in huere de herberghe ghenaemt het hooghe huus toebehoorende de kercke deser stede voor 3-6-13 (?) comt over de vn penn: 15-4 (?).

GAS 822

  • Kerkrekening 1592-1593

Ontfaen van erve ende vervallen platse daerop ’t auden heeft ghestaen het hoochuus, ende dien de zelve erve ende platse den tyt ten dese Rekeninghe niet versorcht, en heeft gheweest alhier uut Niet

Het Hooge Huis is tussen 1581 en 1592 dus waarschijnlijk verwoest door oorlogshandelingen tussen Staatsen en Spanjaarden.

Gebruik van het Hoge Huis

HQJ p 83, 84

ca 1537 vertheert ten huuse van Bauwin Adriaenszoone Bauwins, weert in thoochhuus ter ouder mude...

GAS 667

  • Rekening Heilige Geest 1549

Betaelt Jacop Gheertssone vander Eecke, weert int Hooghehuus ter ouder Mude, van dies bijder wet, helichgheestmeesters, ende andere notabele vertheert was... iiij pond xvj sch [...] Dese rekeninghe was ghehoort ende ghesloten bij der protestacie naer costume ten huuse van Jacop Gheertssen vander Eecke, weert int hooghe huus ter ouder mude, tswooensdaechs den xden dach vander maendt van decembr. int jaer 1550, ter presencie van heer Erasmus de Jonghe, priester, vice prochiepape van sint Anne ter Mude, dhr Jan Breydel baillu deser stede vander mude ende waterrechte, Sebastiaen Valentin, burchmeester vander courpse, Pieter de Ceuninck, burchmre van scepenen, Vincent Castele, Joorijs Hendricx, Pieter de Vos, Inghel Aerents, Gillis de Vlieger, Jacop Gheertssone van der Eecke, scepenen, Paesschier Bezant ende meer ander kerckmrs:, Fransoys Cunincx, helichgheest mr:.

GAS 459

  • 1569 Adriaen de Vos heeft in pachte de herberghe ghenaempt thooghehuus toebehoorende de kercke van St Annen deser stede voor iiij L v sch tsjrs den penninck xvj e xiij sch vij gr vj m

GAS 459

  • 1571 Eerst de kercke van St Anne binnen deser stede heeft een herberghe ghenaempt thooghe huus ledich staende, ende galt last in huere iij L x sch tsjrs gt iij sch vj gr

GAS 459

  • 1572 tot en met 1580

Joachim Heindricx heift in huere de herberghe ghenaemt het hooghe huus toebehoorende de kercke deser stede voor iij L x sch tsjrs comt over den xden penn: vij sch [...]

  • 1576

Joachim Heindricx heift in pachte een opene plaetse toebehoorende de kercke van St Anne ligghende voor het hooch huus voor ende es dese ptye begrepen inde pacht vande herberghe fo:j c dus hier Niet

Over mr Blasius die verdacht wordt van ketterse prediking

RAZVl 471

  • Den 21 Lauwe 67

Informatie ghehoort by beede de burchemrs metgaders Jacob Gheertssen Jacob Hendricx scepenen der stede vander mude oock ter presentie van Joos vander Berghe bailliu der zelver stede int hoochuus aldaer. Ende dat opt rapport by hr Anths van Halle pastoor van St Anne ende Pr Wms aen den zelven bailliu ghedaen van dat een mr Blasius thuusliggende int zelve hoochuus hem zoude binnen der zelver stede vervoordenen te p:kene ende comvocatien te houdene ende dat onder de hoochmesse binnen den zelven hooghen huuse.

  • Den voors pastoor ghevraecht op tguendt dies voorschr es hoe dat hem zulx kennelick was wyen hem zulxs hadde ende wat indicien hy daerof hadde zecht dat hy van gheene prekinghe nochte convocatien en weet noch dat hem zulx van nemant gherapporteirt es gheweist. Nemaer wel dat den zelven mr Blasius jeghens zome fgs: zoude ghezeyt hebben wat mact ghyl: inde kerck godt en es gheen bedelare, dat hy oock den zelven mr Blasius tsondachs ghemist inder kercke ende oock zommeghe van zyne prochianen, en eimers den zelven Blasius suspect houdt van heresie. Ghevraecht ende ghebeden dat hy zoude willen verclaersen wye men op zulx als voorsst es best zoude moghen hooren ende ondervraghen ten fyne dat men daerop zoude moghen voorzien ende remedie stellen en heift niet willen eenighe denominatie doen zegghende dat hy den bailliu ghesproken hadde ende van zulx doen adverteren omme dat hy delingent toezicht zoude hebben.
  • Pr Wms voorn ghevraecht wat hem kennelick was van trapport by hem ghedaen anden bailliu zecht dat hem daerof niet anders weet dan dat hy vande pastoor verzocht was zulx anden bailliu te zegghen.
  • Lauwereijns Luux vrylaet oudt xlv jaeren ondervraecht op tvoorschr verclaerst by solempnelen eede dat mr Blasius hem ghecureirt heeft van een groote ziecte ende inconvenient in zyn kele ende dat hy ghetielen? by hem gheweist heeft. Nemaer dat hy noyut ghehoordt en heift vande zelve mr Blasius dat hy zoude hem vervoorderen eenighe prekinghe vermaninghe ofte conventikelen te doene binnen dese stede ofte yut hooren zegghen twelcke zoude moghen smaken heresie niet meer jeghens hem deposant dan o ? andere nochte andere zegghen ofte doen als een man van eere.
  • Franchois Luucx vrylaet in Oostkerckeambocht ende inwonende deser stede oudt lx jaeren ghevraecht by solenmelen eede of hy ghezien of ghehoordt heeft dat mr Blasius hem vernoordert zoude hebben te houdene eenighe convocatien of eenighe prekinghe of vermanninghe zecht dat hy vele by den zelve mr Blasius gheweist heift maer en heift zulx noyut van hem ghehoort niet meer droncken zijnde dan nuchter zo hy hem oock niet en heeft hooren spreken een enige blamatie van de heylighe sacramenten ofte heylighen santen nochte anderssints van hem ghehoort ofte aen hem ghezien dan alle stillichent ghelt een goet man van eere toebehoort.
  • Lauwereyns Zoetaert vrylaet oock wonachtich binnen deser stede oudt xl jaeren ghevraecht als vooren by eede verclaerst dat hy dicmael met den zelven Blasius gheweist heift dat hy oock scomp: huuse ghedroncken ende ghegheten heift hem ghezien heift droncken ende nuchtere nemaer heift noyut ghehoort dat hy hem zoude vervoorderen eenichsts te moyene met yemant vermaninghe te doene ofte hem te moyene met den heylighe scrifture yet te zegghene vande vande heylighe sacrementen of santen ende heylighen ofte eenighe predicatie te doene niet wetende wye zyne hoorders zoude moghen wezen.
  • Gillis de Lantmetere vrylaet oock wonachtich binnen deser stede item oudt xl jaeren verclaerst by eede dat hy noyut ghehoort heift nochte ghezien dat mr Blasius hem zoude vervoordert hebben eenighe prekinghe vermaninghe ofte leeringhe te doene ofte anderssints hem yet te moyene met uutlegginghe vande heylighe scrifture yet te missegghen vande heylighe sacramenten ofte heylighen, nochte andersints dan zulx alsmen van een goet kersten mensche es ghecostumeert te hooren.
  • Adriaen de Vos weert int voorn Hoochuus oudt xxxi jaeren verclaerst by eede dat hy noyut ghehoordt nochte ghezien heift dat mr Blasius hem zoude vervoordert hebben eenighe prekinghe vermaninghe ofte leeringhe te doene onder tghemeente jeghens hem ofte zyne boden nochte dat hy hem zoude vervoordert hebben eenighe prekinghe vermaninghe ofte leeringhe eenichtsints moyen es met de heylighe scrifture noyut ghehoort en heift hem yet missegghende vande heyligen scrifture eenighe blamatie zegghende vande heylighe sacramenten heylighen ofte heylighe kerck.
  • Den pastoor heeft verzocht dat men Pr Clayssen Uuterwulghe zoude hooren ende ondervraghen of den zelven mr Blasius jeghens tzelfs Pr Knape die cranck lach ende den pastoor begheert hadde om te biechten niet en zoude gezeyt hebben dat hy de pape niet van doene en hadde ende dat hy hem biechten zoude jeghens Godt almachtich.
  • Volghende welck verzouck es den voorn: Pr die int voorn hoochuus was eenwarf ende anderwarf ontboden met den stedebode ome daerop ondervraecht te wesene ende heift gheweighert te commen zendende in antwoorde datmen hem daertoe porren zoude daer hy te rechte stondt.

Over de moord op Pieter van Doriseele

RAZVl 471

  • 16.4.1567

Op 16 april 1567 anscauwet ten huuse van Lauwerijns Zoetaert tdoode lichame van eenen dasscher [korendorser] ghenaempt Pieter die metten zelven Lauwerijns achte daeghen ghewoont hadde ende daer te vooren met Arnoudt Danneelssen, gheboren zomen zeyde te Dorazelle inde prochie van Everghem wyens toename aldaer elcken onbekent es ende was een joncman luttel ofte gheen baert hebbende. Ende wiert bevonden ghequets in syn slyncker arme neffens aen zyn ocsele aldaer hy een wonde hadde zonder meer ende zonder eenighe bulslaghe welcke wonde niet en penetreirde nochtans wiert die ghedeclareirt letale ende doodel: by mre Christiaen La Mote ghesworen chirurgien ende dat daer de groote esfluen? des bloets twelck men zeyde ghedaen te zyne by eenen ghenaempt Pr Vermoor wonachtich te Houcke ten huuze vande weduwe van Jacob Lauwers sdaechs te vooren inden avendt alzo den defunct ende den voorn Pr met meer andere tsamen hadden ghedroncken int hoochuus binnen der zelven stede ende aldaer jeghens elckanderen quastien ghecreghen hadde ende dat den diffunct vooren loopende naer thuus van Lauwereijns Zoetaert daer in woonde es hem den voorn Pr Vermoor ghevolcht ende alsdoen hem ghestoken de zelve wonde met een brootmes ofte snydere zo dat hy daerof ghestorven es ten twaelf hueren in de zelve nacht. Actum den daghe ende jaere als boven present Adriaen de Brune als stedehoudere van Jacob de Muennick hoogbailliu, Jacob Gheertssen ende Inghel Arents, scepenen. De ghelaghenoten waren Adriaen Deins, Jacob van Ghendt, Hansken Storm, twee cnapen van Fransois Luucx. Men zoude oock mueghen hooren by informaty Adriaen de Vos weert int hooch huus ende Arnout Danneelssen.

RAZVl 471

  • 15.5.1567

Informatie ghehoort opde homicidie ghecommiteert inden persoon van Pieter ghezeyt van Doriseele ten verzoucke van Adriaen de Brune bailliu present tgheheel collegie vander stede vander Mude den xven van meye xv c lxvij

  • Hans Storm oudt 22 jaren jonckman wonachtich met Arnout Danneelssen binnen deser stede ghevraecht by solempnelen eede op de homicide voors: verclaersdt dat hy op den 15en van april 67 naer paesschen op eenen zondachavendt gheweest es in een gheselscap int hooghe huus deser stede met eenen Willem cousijn vanden daffuncten, Clays Adams, den voorn Pieter van Doreseele, Pieter Vermoor ende twee knapen van Franchois Luucx deene ghenaempt Michiel ende dander Joos zonder te wetene haere byname, ende Adriaen Denijs ende Michiel Zoetaert. Aldaer de voorn Pr deffunct niet wel te vreden zynde dat een knechtken wonachtich inde herberghe ghebrocht hadde een canne waghebaert voor een kanne maersbier dreeghende de kanne naer t knechtkens hooft te werpene ende alzo hy deposant hem zeyde dat hy tzelve niet doen en zoude maer nemen zynen ghelycke wiert den deffunct toornich op hem deposant ende hadde diveerssche woorden thhn:? Nemaer daer wiert pays ghedroncken ende inde handt ghesleghen. Daernaer es de deffunct niet zeer nuchtere wesende en hem noch niet te vreden houdende hebbende altyts onder de tafele ghenouch in meeninghe die opden deposant te werpene hoe wel dat hy anderwart ghenouch hem de handt boot om paeijs te maecken zo dat den deffunct hendelinghe twee snyders nemende in de hant hem deposant dede deysen? midts dat hy niet scerps en hadde over hem tot uuter camere ende tot voor thuus van Lauwereyns Zoetaert tsteken? voor de bailliu diveersche steken te andre...? De diveersche persoonen die dat zachgen? ende thende ghenouch ghestoken hebbende nam hem deposant weder byde handt ende leede hem tot in de voorn herbergh aldaer hy deposant commende zo heeft Jacob van Harpe ende Jacob van Ghendt ontroert wesende hem deposant ontcleet om te ziene of hy deposant niet ghequetst en was doen nam hem den deffunct noch de candelare inde handt willende zyn thooren vreken op diet aen hem trecken zoude zo dat alle de ghelaghenoten ghezaemdel: hem uuten huuse deden ruymen hem volghende zonder dat hy weet hoe verre ende alle wedercommende zynde quam den deffunct wederomme met een stock forcelicke stekende opde duere naer twelcken zynde zommighe ghelaghenoten ghelopen duer dachterduere uuten huuse. Nemaer en weet hy deposant niet wye nochte hoe vele midts dat hy aldaer inde kueken vanden huuse bleef.
  • Ten zelven daghe present Jo:Heindricx ende Jacob Heindr scepenen

Clays Adams oudt xxxj jaeren ofte daerontrent breyker [iem die ingewanden uit vis haalt] ter Sluus verclaerst by solempnelen eede dat zondaghe leedt drie weken hy deposant was int hooghehuus met de voorn ghelaghenoten aldaer zeker questie gheresen was tusschen een Hans Storm ghelaghenoot ende den voorn Pr nu overleden ter cause van een kanne wagebaerts die ghebrocht was voor marsbier ende omme dat Pr Barselier daerinne zeer toornich viel? zeijde Hans Storm dat hy liever de kanne betalen zoude dan daer questie omme quame commen zoude ende alzo zy diveersche woorden tsamen hadden ende dat den voor Pr gheenssints te paysieren was wierp Hans Storm een tailloor ende een platteel naer thooft vande voor Pr hem gherakende aen zyn eene hareme [arm] ende Hans voorn begheerende dicmael pays te maecken met Pr nemaer Pr en wilde daertoe niet verstaen dat hendel: beede uut de camere ghelopen zyn zonder dat yemants anders vande ghelaghenoten de questie aen tract? met meer Pr Vermoor dan dandere ende alzo zy buuten huuse hadden gheweist woestelende langhen tyt tusschen licht ende donckere zyn beede tsamen wederome ghecommen al keyvende ende wandt Hans voornoomt bebloet was aen zynen hals zo visiteirde hy deposant den voorn Wm ende dander den voorn Hans hem ontcleenden ende beziende of hy niet ghequetst en was zo zy niet en bevonden ende binnen middelen tyden den zelve Pr altyts toornich wesende ende zonderlinghe omme dat zy maer den voorn Hans zaghen heift hy den voorn Wm met vuisten gheslaghen int haenschyn zonder dat hy hem yet misdede ende den voorn Willem stack hem doe ter dueren uuyt ende alzo liep Pr ten huusen uute ende zyl: sloten de duere zonder datter yemant anders questie jeghens hem hadde ende corts daernaer es den zelven Pr wederghekeert met een pyckstock ende snydere zo hy doen hoorde zegghen ende quam upde duere steken welcke hy deposant hoorde. Mids welcken Adriaen de Vos weert heml: ghelaghenoten zeyde jeghens hemlieden die inde vloer stonden daeronder Pr Vermoor een was hy deposant ende Hansken loopt daer achter ende ghy zult hem ghemoeten mids welcken liep Pr Vermoor deerste met een ghetrocken snidere van achter uute den huuse daernaer Wm met een dychaex ende hy deposant hebbende een pyckstock in zyn handt die hem ghegheven was byden weert ende hy deposant volghende dandere twee heeft ghezien den voorn Pr t uusewaerts loopen nemaer en zagh niet midts de duusterheyt of hy ghequetst was ofte niedt ende zy volchden hem alle drie nemaer daerna en heeft niemant van heml: drieen ... hem gheslaeghen nochte gesteken midts dat hy te verre vooren was ende als zy hem ghejaecht hadden tot op thof van Lauwereijns Zoetaert vyndende de poort vanden hove toe zyn weder thuusewaert ghekeert ende alzo zy weder quaemen vraegde hy deposant of Pr Vermoor den voorn Pr nu overleden ghequetst hadde daerop dat hy zeyde ja ick hy hevets ghenouch ende zyn alzo terstondt thuusewaerts ghegaen alle gader ende sanderdachs verstaende dat de voorn Pr overleden was zyn terstondt ghelopen naer Houcke adverterende daerof den voorn Pr Vermoor de welcke present twee scepenen heml ontlesten ende hem tstick annetrack

  • Jacob Vlieghere oudt xxix jaeren ofte daerontrent verclaerst by solempnelen eede dat hy gheweest heeft in een ghelach int hooghe huus der stede met de voorn ghelaghenoten over drie weken van zondaghe leet aldaer gheroert es questie tusschen Hansken Storme ende Pr die nu overleden es niet wetende de oorspronc vander questie midts dat hy int eerste van de ghelaghe by heml: niet en ware anders dan hy en voorn Pr altyts sach met zyn handen onder de tafele daerop dat Hans Storm altyts quaet bemoede verzochte menichmael pays ende Pr zeyde altyts t es pays zo langh als ic wil zodat hendel: de zelve Hans wierp den zelven Pr met een tailliore naar tlyf ende synde een tinne platteel zonder dat hy hem gherochte naer twelcke den voorn: Pr nam twee bloote snyders vervolghende alzo Hans Storm die vooren uute huuse liep ende hy daernaer ende wat tyts wech wezende zyn weder ghecommen ontrent de neghenen inden avent hebbende elkanderen byden handt ende wederomme alzo commende zitten an tafele ende zy ghelaghenoten visiteirden den voornoomden Hans of hy niet ghequestst en was zo hy niet en was ander dan de steke was duer rock wambays ende hemde maer niet ghequetst ende alzo zy hem ontcleeden zo begonste den voorn Pr anderwerf de beroerte ende nemende een mottale candelare omme Hans daermede te smyten ofte werpen wiert hem dat belet by de voorn Wm ende alzo scoot den voorn Pr terstondt met twee nact snyders uuten huuse halende een pyckstock ende commende wederome ende vyndende de herberghe toe heeft drie ofte viermael ghesteken op de duere twelck Pieter Vermoor met een bloote snydere, Clays Adams ende Willem Canticie? met een dychaeck hoorende zyn van achter uut den huuse ghelopen nemaer watter buuten ghesciede en weet hy deposant niet midts dat hy biden huuse bleef anders dan corts daernaer de voorn drie persoonen wedercommende Pr Vermoor zeyde dat hy de man te weten Pr ghequetst hadde maer dat hy niet en wiste of hy zeere ghequetst was ofte niet ofte waer dat hy hem de steken ghegheven hadde.

De paardestal van het Hoge Huis

RAZVl 471

  • 24.10.1569

... Voorts zo hebben wy scepenen ten verzoucke vande voorn Jan Oudere ons ghetransporteert van daeren tot int peertstal van thooghehuus daer Adriaen de Vos inne woont... ghearresteert aldaer een tas van haverschooven ende ontrent 25 terweschooven...

De zolder van het Hoge Huis

RAZVl 471

  • 25.10.1569

Comp Cornelis Ruemerecht vrylaat ende inwoonende deser stede stelt in handen van Adriaen de Vos onse poortere al zulcke quantiteyt van terweschoven als de voorn Cornelis heeft ligghende in de schuere van een hofstedeken twelck hy Adriaen in pachte es ghebruuckende noordt vanden kercke. Voorts noch al zulcke quantiteyt van terwe stroo als den zelven Cornelis Ruemerecht heeft ligghende opde soldere vande hooghenhuuse daer de voorn Adriaen es wonende ende oock zulcke nombre van terrewe gleij als hy Cornelis heeft op de soldere van eender schuere die hy in huere heeft van Mattheeus Marcx... 25 october 1569

Het Hoge Huis als plaats van bekendmaking

RAZVl 456

  • 21.12.1573

Aldus uutgheroepen ende ghepubliert ter bailliu voor thoghehuus t sondaghs naer de hoochmesse den 21en decembris 1573 present de bailliu beede de burchemrs ende Arnout Cornelissen schepen der stede van der Mude bij mij

Bronnen

Overgenomen van "https://www.sintannatermuiden.nl/index.php?title=Hoge_huis&oldid=5665"